Henry David Thoreau (1817-62) przedstawiciel amerykańskiego romantyzmu, skrajny indywidualista, określany nawet jako anarchista (choć chyba nie do końca słusznie). A przy tym zdecydowany zwolennik duchowości i przeciwnik materializmu. Początkowo pracował jako nauczyciel, ale został usunięty z pracy gdyż sprzeciwiał się karze chłosty. Przez dwa lata mieszkał w zgodzie z naturą w samotni nad jeziorem Walden (napisał wtedy 18 szkiców zatytułowanych ogólnie Walden). Był przeciwnikiem niewolnictwa i amerykańskiej wojny z Meksykiem, a na znak protestu odmówił płacenia podatków, za co został na krótki czas aresztowany. Incydent ten stał się dla niego inspiracją dla napisania swojego najsłynniejszego eseju czyli właśnie O obywatelskim nieposłuszeństwie. Jest to protest przeciw zbytniej ingerencji państwa w życie jednostki, to także obrona wyższości praw moralnych nad stanowionym a przede wszystkim pochwała obywatelskiego nieposłuszeństwa gdy władza chce wprowadzać niegodne przepisy. Proponuje Thoreau jednak nie formę czynną, z bronią w ręku lecz bierną, np. przez odmowę płacenia podatków i uznawania nieakceptowalnych z moralnego punktu widzenia zasad.
Bliskie są mi słowa „Najlepszy rząd to ten, który najmniej rządzi” i cieszyłbym się, gdyby stosowano się do nich szybciej i systematyczniej.
Niesprawiedliwe prawa istnieją: czy powinniśmy zadowolić się ich przestrzeganiem, czy raczej podjąć wysiłek ich zmieniania, przestrzegając ich, dopóki nie osiągniemy celu, czy też może od razu powinniśmy je łamać? Ludzie rządzeni przez taki rząd jak obecny uważają, że należy czekać, aż uda im się przekonać większość do zmian. Uważają, że gdyby stawili opór, lekarstwo gorsze byłoby od choroby. Jednak to wina samego rządu, że lekarstwo rzeczywiście jest gorsze od choroby. To rząd odpowiada za taki stan rzeczy.
(fragmenty)
40 stron, oprawa miękka, przekład: Marcin Barski; projekt okładki: Marcin Wojciechowski; ISBN: 978-83-7998-091-8; cena det. 4,80 zł
